Cập nhật lần cuối vào 06/11/2025
Trong thời đại số, các chiêu trò thao túng tâm lý trực tuyến ngày càng tinh vi, biến cảm xúc của người dùng thành công cụ để lừa đảo, chiếm đoạt hoặc kiểm soát. Sinh viên là những người thường xuyên hoạt động trên mạng xã hội chính là nhóm dễ bị nhắm đến nhất. Hiểu rõ dấu hiệu và cách ứng phó với “bẫy” thao túng tâm lý sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ bản thân và bạn bè khỏi nguy cơ trở thành nạn nhân.
Mách nhỏ xử lý tình huống “Đừng im lặng – Hãy kết nối”
Sợ hãi
Cảm giác sợ hãi khi nhận được tin nhắn đe dọa tung ảnh nhạy cảm hay cuộc gọi giả danh công an là phản ứng tự nhiên. Tuy nhiên, nếu để nỗi sợ dẫn dắt, bạn có thể rơi vào vòng xoáy bị khống chế và tống tiền.
Cách xử lý an toàn:
- Dừng ngay mọi liên lạc với đối tượng lạ.
- Không thực hiện bất kỳ yêu cầu nào như “chuyển tiền để xóa bằng chứng” hay “quay video xác minh danh tính”.
- Nhanh chóng ghi lại toàn bộ bằng chứng (chụp màn hình, ghi âm, lưu tin nhắn).
Tìm sự giúp đỡ ngay từ cha mẹ, thầy cô, bạn thân hoặc Tổng đài Quốc gia Bảo vệ Trẻ em 111 của Bộ Y tế để được hỗ trợ tâm lý và bảo vệ.
Lưu ý: Cơ quan công an, tòa án, viện kiểm sát không làm việc qua điện thoại hoặc video call, cũng không yêu cầu chuyển tiền hay cung cấp tài khoản để “kiểm tra” hay “chứng minh vô tội”.
Tin mù quáng
Kẻ xấu thường lợi dụng cảm xúc và lòng tin của bạn để dẫn dắt suy nghĩ, khiến bạn bỏ qua cảnh báo từ người thân và chỉ tin vào lời người lạ.
Nếu ai đó yêu cầu “giữ bí mật” hay “ngắt kết nối với gia đình”, hãy dừng lại và tự hỏi:
“Tại sao họ lại không muốn mình nói cho ai biết?”
“Mình có thể xác minh họ là ai không?”
Cách phòng tránh:
- Kiểm chứng thông tin: Tìm kiếm tên, hình ảnh, hoặc số điện thoại trên Google. Sử dụng Google Reverse Image Search để kiểm tra ảnh đại diện.
- Chia sẻ với người đáng tin cậy: Đừng ngại kể với thầy cô, bạn bè hoặc cha mẹ. Sự chia sẻ giúp bạn tỉnh táo hơn.
- Tin vào trực giác: Nếu cảm thấy có gì đó “không ổn”, khả năng cao là đúng như vậy.
Nghi ngờ thì dừng lại – Lo lắng thì chia sẻ.
Dụ dỗ
Các “bẫy” dụ dỗ thường bắt đầu bằng lời khen, quà tặng ảo, tài khoản game hoặc lời hứa hẹn hấp dẫn. Mục tiêu của chúng là khiến bạn mất cảnh giác, từng bước cung cấp thông tin, hình ảnh hoặc đồng ý gặp mặt.
Hãy nhớ:
- Không nhận tiền, quà hoặc vật phẩm ảo từ người lạ.
- Không tham gia link Zoom, nhóm chat hoặc gặp riêng nếu không có người đi cùng.
- Nếu đã lỡ chia sẻ thông tin cá nhân, đừng hoảng sợ – hãy chặn liên lạc, lưu bằng chứng và báo cho người thân hoặc cơ quan chức năng.
Mỗi lần bạn nói “KHÔNG” là một lần tự bảo vệ bản thân khỏi những mối quan hệ độc hại và bí mật nguy hiểm.
Nguyên tắc “3 KHÔNG – 3 PHẢI”
Trên không gian mạng, an toàn bắt đầu từ ý thức, tỉnh táo và lòng tin đúng chỗ.
Cùng Cyber Corner HIU và chiến dịch #KhôngMộtMình, chúng ta xây dựng môi trường trực tuyến tích cực, nhân văn và an toàn cho tất cả sinh viên HIU.
Đọc thêm:
Trung tâm Tuyển sinh và Truyền thông
