“Phiên tòa giả định” – phương pháp sáng tạo trong tuyên truyền pháp luật

Chiều ngày 13/03/2022 BCH Đoàn trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng và BCH Đoàn phường 15 Quận Bình Thạnh tổ chức thành công “Phiên toà giả định” với chủ đề “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự”. Thông qua phiên toà đã tạo điều kiện cho sinh viên chuyên ngành luật trên có cơ hội và điều kiện làm quen với các hoạt động học thuật tìm hiểu pháp luật gắn liền với mô hình Phiên tòa giả định – hoạt động phổ biến của các trường đào tạo chuyên ngành luật hiện nay. Qua đó, các bạn sinh viên có cơ hội tiếp cận cũng như có cái nhìn bao quát và sâu sắc hơn về quy trình xét xử của Tòa án một chân thật nhất. 

Với chủ đề tuyên truyền về Luật Nghĩa vụ quân sự, Phiên tòa giả định năm nay được xây dựng dựa trên kịch bản xét xử về tội “trốn tránh nghĩa vụ quân sự”. Theo đó, bối cảnh Phiên tòa xoay quanh bị cáo Nguyễn Văn Công và Vũ Văn Quân bị Viện Kiểm sát truy tố về tội “Trốn tránh Nghĩa vụ quân sự”. Tuy nhiên, với lý do ngại khó, ngại khổ cùng với sự thiếu hiểu biết cũng như thiếu ý thức về chấp hành pháp luật nên đã cố ý trốn tránh việc chấp hành nghĩa vụ quân sự, đồng thời lại có hành vi gian dối, nhờ Trần Hải Thành và Lê Văn Đạt đi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự tại Ủy ban nhân xã Hòa Bình, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình thay Công và Quân, nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự. 2 bị cáo Nguyễn Văn Công và Vũ Văn Quân tại phiên tòa giả định bị Hội đồng xét xử tuyên phạt mỗi bị cáo 12 tháng tù về tội “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự” theo quy định tại khoản 1 Điều 332 Bộ luật Hình sự.

Không những thế, Chương trình còn có khu vực triển lãm Pháp luật với nội dung xoay quanh các luật hiện hành bám sát thực tế: Luật Trẻ em 2016, Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, Luật Bình đẳng giới 2006, Luật Thanh niên 2020,… Các bạn còn được tham gia các trò chơi dân gian được BTC lồng ghép khéo léo các nội dung tuyên truyền pháp luật.

Với tinh thần trách nhiệm cao và sự phối hợp, chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, phiên tòa giả định đã diễn ra thành công tốt đẹp. Nhận được sự quan tâm, đánh giá cao của các cấp, chính quyền, đồng thời thu hút sự chú ý theo dõi của đông đảo đoàn viên, thanh niên và người dân trên địa bàn. Phiên tòa giả định đã mang ý nghĩa sâu sắc trong việc giáo dục, tuyên truyền pháp luật và trang bị cho người dân, đặc biệt là thanh niên, sinh viên ý thức về tìm hiểu, chấp hành pháp luật và thấy rõ được trách nhiệm của
mình khi được thực hiện nghĩa vụ quân sự là một vinh dự lớn của công dân bởi không phải bất cứ công dân nào cũng đủ điều kiện để được thực hiện quyền và nghĩa vụ thiêng liêng bảo vệ Tổ quốc.

Điểm mạnh nổi bật ở mô hình “Phiên tòa giả định” đó là đã “mềm hóa” những quy định
của pháp luật; đưa các tình huống pháp lý về gần hơn với tâm lý của người tham dự. Thay vì phải nhớ những điều khoản, quy định một cách máy móc, khô khan thì mọi người sẽ nhớ đến hành vi vi phạm của các “bị cáo” trong buổi xét xử để từ đó tránh những vi phạm tương tự.

Trên cơ sở những kết quả đã thu được từ mô hình “Phiên tòa giả định”, thời gian tới, Đoàn trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng sẽ tăng cường phối hợp tiếp tục thực hiện mô hình này; xây dựng kế hoạch và tổ chức nhiều phiên tòa giả định gắn với các vụ việc, tình huống pháp lý cụ thể nhằm góp phần đa dạng hóa hình thức tuyên truyền pháp luật đến nhiều đối tượng./.