Logistics ngược và 4 bước thực hiện

Cập nhật lần cuối vào 21/10/2022

Xã hội hiện nay đang ngày một phát triển. Sự cạnh tranh căng thẳng và gay gắt ở  các thị trường. Các doanh nghiệp hoặccông ty, dù mô hình lớn hay nhỏ cũng phải đối mặt với các vấn đề về logistics như là Global Logistics, E – Logistics,… và có cả Logistics ngược (Reverse Logistics). Vậy Logistics ngược là gì? Các bước thực hiện ra sao? Bài viết này HIU sẽ đem một số thông tin bổ ích để bạn hiểu rõ hơn về Logistics ngược.

1. Logistics ngược là gì?

1.1. Khái niệm

Logistics ngược (tiếng anh: Reverse Logistics) là đưa hàng hóa quay ngược lại trong chuỗi cung ứng.  Hàng hóa trong Logistics ngược có thể là hàng trả về, hàng dư, hàng hư hỏng hay là nguyên liệu tái chế …

Ngoài ra,  quan điểm của Rogers và Tibben – Lembke (1999): “Logistics ngược là quá trình lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát một cách hiệu quả dòng chảy của nguyên liệu, bán thành phẩm và thông tin có liên quan từ các điểm tiêu thụ đến điểm xuất xứ với mục đích thu hồi lại giá trị hoặc xử lý một cách thích hợp”.

Logistics ngược là môi trường tiềm năng mà các doanh nghiệp đang nhắm tới. Bởi vì, đây chính là giải pháp giúp doanh nghiệp có thể hạn chế được chi phí, tăng doanh thu cũng như nâng cấp được dịch vụ khách hàng và giảm đi tác động của các hoạt động sản xuất kinh doanh đến môi trường xung quanh. Ngoài ra, nếu doanh nghiệp vận dụng được mô hình logistics ngược được xem là một lợi thế cạnh tranh thị trường.

==> Bài viết liên quan: E-logistics – sự nghiệp “màu mỡ” chỉ với 5 phút tìm hiểu

1.2. Các bước thực hiện

Nguồn tham khảo: https://vilas.edu.vn/logistics-nguoc-reverse-logistics.html

Logistics ngược được thực hiện dựa trên các nguyên nhân như: thu hồi các sản phẩm không bán được, các sản phẩm bị khuyết tật, đã sử dụng,… nhằm nâng cấp, sửa chữa, tái sử dụng một phần. Để thực hiện được Logistics ngược phải trải qua 4 bước:

• Bước 1 – “Tập hợp”: các hoạt động thu hồi các sản phẩm không bán được, sản phẩm không còn nguyên vẹn, bao bì và vận chuyển về địa điểm thu hồi.
• Bước 2 – “Kiểm tra”: tại điểm thu hồi sẽ thực hiện các bước kiểm tra chất lượng sản phẩm/hàng hóa, tiến hành chọn lọc và phân loại. Đây là bước quan trọng nên cần làm kĩ lưỡng để khôngảnh hưởng đến những bước tiếp theo.
• Bước 3 – “Xử lý”: sau khi thu hồi ngược lại thì doanh nghiệp có những cách xử lý như sau: 
  • Tái sử dụng trực tiếp hoặc bán lại
  • Phục hồi lại sản phẩm như: sửa chữa sản phẩm bị lỗi, sản xuất lại, tháo để lấy phụ tùng,…
  • Xử lý rác thải bằng việc thiêu đốt hoặc làm sao cho giảm thiểu được tác động đến môi trường
• Bước 4 – “Phân phối lại”: lúc này các hoạt động Logistics sẽ diễn ra như bình thường như là hoạt động lưu trữ, vận chuyển và bán hàng.

2.Ưu điểm và nhược điểm của Logistics ngược

2.1. Ưu điểm

• Giúp tiết kiệm chi phí cho Doanh nghiệp
• Bảo vệ môi trường
• Góp phần nâng cao sự hài lòng của khách hàng
• Giúp quá trình Logistics xuôi đạt được hiểu quả cao
• Tạo  dựng hình ảnh “xanh” cho doanh nghiệp

2.2. Nhược điểm

• Dự báo nhu cầu khó khăn
• Việc vận chuyển gặp nhiều rắc rối
• Chất lượng sản phẩm không được đảm bảo

3. Các loại Logistics ngược

Nhìn chung, các loại Logistics  ngược đều tập trung vào các chính sách và thủ tục quản lý, đổi trả hàng (RPP) và tính đến các vấn đề về tái sản xuất, đóng gói, hàng hóa tồn và giao hàng. Chi tiết các loại Logistics ngược như sau:

• Quản lý trả hàng: là quy trình giải quyết các việc trả lại sản phẩm từ khách hàng. Quy trình này phải được làm nhanh chóng, có kiểm soát, nhìn thấy được và đơn giản nhất có thể. Đây là một yếu tố để khách hàng đánh giá công ty dựa trên các chính sách đổi trả và tái vốn.
• Chính sách và thủ tục hoàn trả (RPP): đây là các chính sách về lợi nhuận công ty chia sẻ đến khách hàng. Các chính sách phải rõ ràng và nhất quán, nhân viên phải luôn tuân chủ.
• Tái sản xuất hoặc tân trang: bao gồm tái sản xuất, tân trang, thu hồ. Hoạt động của chúng là sửa chữa, xây dựng lại và làm lại sản phẩm, tái tạo lại (tháo rời, làm sạch, lắp ráp lại các sản phẩm).
• Quản lý bao bì: tập trung vào việc tái sử dụng các vật liệu đóng gói để giảm thiểu tình trạng rác thải và việc tháo bỏ
• Hàng hóa chưa bán được: việc trả hàng hóa một phần do doanh số bán hàng kém, hàng tồn kho lỗi thời, bị từ chối giao hàng. Dịch vụ Logistics  ngược này xử lý việc trả lại hàng từ nhà bán lẻ cho nhà sản xuất/nhà phân phối.

Thêm vào đó:

• Hết thời hạn sử dụng (EOL): các sản phẩm này thường sẽ không sử dụng được nữa và không đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Các nhà sản xuất thường tái chế hoặc thải bỏ. Đây là sản phẩm thách thức rất nhiều cho Doanh nghiệp sản xuất về vấn đề môi trường.
• Giao hàng không thành công: không giao hàng thành công thì các sản phẩm sẽ được về trung tâm phân loại ra sau đó đưa về iddemer xuất xứ.
• Sửa chữa và bảo trì: ở một số sản phẩm thì khách hàng sẽ được công ty  bảo trì thiết bị hay sửa chữa nếu sản phẩm gặp vấn đề bằng việc thu lại sản phẩm bị hư hỏng và đổi sản phẩm mới hoặc sửa chữa lại sản phẩm.

4. Sự khác biệt giữa Logistics ngược và Logistics xuôi

Ở Logistics ngược có những đặc trưng cơ bản riêng biệt. Vậy Logistics ngược có gì khác so với logistics xuôi? Bảng dưới đây sẽ cho thấy được những sự khác biệt.

Nguồn: https://logistics4vn.com/reverse-logistics-logistics-nguoc-logistics-thu-hoi-la-gi

==> Đọc thêm bài viết liên quan: 5 điều bạn cần biết về Ngành Logistics

5. Tích hợp logistics ngược và chuỗi cung ứng xanh

Hiện nay, Logistics ngược (Reverse Logistics) và chuỗi cung ứng xanh (Green Supply Chain) đang trở thành xu hướng và được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Nhưnghiện nay ở Việt Nam khái niệm còn mơ hồ và mới mẻ.

Vào năm 2012, các tác giả N.Mishra, V.Kumar và F.T.S.Chan đã đề xuất 1 cấu trúc đa nhân tố cho việc tích hợp Logistics ngược vào chuỗi cung ứng xanh. Trong cấu trúc này, bên bộ phận Logistics ngược sẽ phối hợp với các trung tậm phân phối nhằm rà soát các sản phẩm khuyết tật hay qua sử dụng, phân loại các sản phẩm và đưa vào tái chế, sử dụng lại,… Tóm lại, Logistics ngược sẽ đảm nhiệm là 1 trung tâm phân phối, rà soát bao bì, xử lý chất thải, tiêu thụ nhiên liệu và các yếu tố liên quan ở các bước khác nhau của các quá trình tiếp theo, tái chế và tái sản xuất hàng hóa trong chuỗi cung ứng.

Từ đó, ta có thể thấy cấu trúc này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn bảo vệ môi trường. Đồng thời, tạo hình ảnh cho DN, tăng cường được năng suất, phát triển sản phẩm và chất lượng dịch vụ cho khách hàng.

–> Tìm hiểu thêm về Green Logistics: Logistics Xanh là gì? Và 4 lợi ích của logistics xanh

Tóm lại, Logistics ngược đang ngày càng quan trọng ở các Doanh nghiệp trong thị trường cạnh tranh khắt nghiện hiện nay. Và logistics ngược là một phần quan trọng không thể thiếu trong quản lý chuối cung ứng.

Tìm hiểu thêm một số kiến thức về Logistics tại đây